Kỷ niệm 100 năm ngày mất của đại văn hào LEV TOLSTOI (1828-1910)

                                                            Lev Nikolajevish Tolstoi

 Có một Lev Tolstoi - nhà triết học

HÀ ANH

Chiều 8-12-2010, tại Hà Nội đã diễn ra Hội thảo “Lev Tolstoi - Nhà tư tưởng” nhân kỷ niệm 100 năm ngày mất của ông do Nhà xuất bản Tri thức và Trường Đại học Hà Nội, Cộng đồng sachxua.net phối hợp tổ chức.

       Theo dịch giả Thúy Toàn, bấy lâu nay, độc giả Việt Nam mới chỉ tiếp cận với tác phẩm của Lev Tolstoi và biết đến ông với tư cách là một nhà văn. Tuy nhiên, với tác phẩm “Đường sống - văn thư nghị luận chọn lọc”, độc giả Việt Nam sẽ được khám phá một Tolstoi với tư cách là nhà triết học, nhà tư tưởng.

Phó Giáo sư Phạm Vĩnh Cư đã giới thiệu tác phẩm chính luận đầu tiên của nhà văn Nga Lev Tolstoi tại Việt Nam là cuốn “Đường sống - văn thư nghị luận chọn lọc”. Cuốn sách gần 1.200 trang được Phó Giáo sư Phạm Vĩnh Cư cùng các đồng sự tuyển chọn từ 90 tác phẩm chính luận của Lev Tolstoi cùng các bức thư ông trả lời những người đồng tộc và ngoại tộc về các vấn đề của đời sống. Tác phẩm đã cho thấy những giá trị tinh thần mà Lev Tolstoi để lại cho nhân loại, đồng thời khắc họa chân dung Lev Tolstoi như một nhà tư tưởng vốn chưa được biết rõ ở Việt Nam. Các tác phẩm chính luận của Lev Tolstoi là một phần hết sức quan trọng trong di sản của ông, được công luận quốc tế rất trân trọng và đã được dịch ra hàng chục thứ tiếng.

Đối với nhà giáo ưu tú Vũ Thế Khôi, qua tác phẩm “Đường sống - Văn thư nghị luận chọn lọc” còn cho thấy Lev Tolstoi còn là nhà tư tưởng sư phạm lớn. Với Lev Tolstoi, mục tiêu của giáo dục là bằng kiến thức phù hợp thức tỉnh bản tính nhân ái tiềm tàng trong mỗi đứa trẻ, phát triển tự nhiên các năng lực trí tuệ và tinh thần phục vụ cho cuộc sống thực của chúng trong cộng đồng. Để đạt được mục tiêu đó thì nội dung của quy trình giáo dục phải tự do: học sinh được tự do lựa chọn những kiến thức, kỹ năng phù hợp khiến chúng hứng thú; giáo viên được tự do thay đổi nội dung kiến thức khi thấy thứ mình chọn không phù hợp với đối tượng.

“Lev Tolstoi đã đi trước thời đại 100 năm, bởi đến thập niên cuối thế kỷ XX, Chủ tịch Hội đồng Giáo dục quốc tế của UNESCO Jacques Delors mới đề xuất bốn cột trụ của giáo dục bao gồm: học để hiểu biết, học để làm việc, học để làm người, học để biết cách chung sống,” ông Vũ Thế Khôi phát biểu.

Giáo sư Chu Hảo cũng đánh giá, quan điểm của Lev Tolstoi về khoa học, công việc nghiên cứu khoa học đối với tiến bộ xã hội rất đặc biệt, sâu sắc nhưng có phần cực đoan và xa lạ với những người đương thời. Ngày nay, nhìn lại chúng ta không khỏi ngạc nhiên nhận ra rằng những quan ngại của ông về những vấn đề nêu trên vẫn còn nguyên giá trị.

                                                                                           H.A