THƠ MỸ - NHỮNG ĐIỀU NGƯỜI VIỆT CÒN ÍT BIẾT

Tháng Tư được gọi là tháng Thơ ca của nước Mỹ. Nhân dịp này, chiều ngày 7-4-2011, tại Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, nhà thơ Dương Thuấn đã có buổi nói chuyện với nội dung: Thơ Mỹ - những điều người Việt Nam ít biết đến.

Nhà thơ Dương Thuấn nói chuyện tại Đại sứ quán Hoa Kỳ

Sau cuộc chiến tranh Việt Nam kéo dài mấy chục năm, hoà bình lập lại, mọi quan hệ Việt - Mỹ được bình thường hoá, công chúng Việt Nam được tiếp cận nhiều hơn với văn hoá, thơ ca, công nghệ… của nước Mỹ. Mới đây nhất, một số nhà thơ cựu chiến binh Mỹ đã trở lại Việt Nam với những ấn tượng sâu sắc được thể hiện qua thơ. Thế nhưng, để hiểu hơn về thơ ca Mỹ thì người Việt Nam cần phải có nhiều thời gian. Buổi nói chuyện của nhà thơ Dương Thuấn tại Đại sứ quán Hoa Kỳ đã cung cấp cho độc giả nhiều thông tin thú vị.

Chẳng hạn, bên cạnh sự hùng mạnh về kinh tế, nước Mỹ còn là nước có nền văn học lớn với 11 nhà văn được giải Nobel.

Thơ Mỹ có những trường phái khác nhau. Có những trường phái mang tên địa danh (ví dụ: trường phái Canifonia). Có những trường phái được phân biệt bởi một số đặc điểm riêng: trường phái đồng tính, trường phái da đen, trường phái Châu Á… Nhưng các trường phái này được chấp nhận tồn tại song song và bình đẳng với nhau. Trên báo chí chính thống đều đăng tải thơ của các trường phái mà không hề thành kiến, né tránh bất kỳ trường phái nào. Còn vấn đề chúng có giá trị thế nào, đến đâu thì cứ để thời gian phán xét.

Trong nền thơ Mỹ tồn tại danh hiệu “Thi bá” rất có uy tín, được tổ chức bình chọn 2 năm một lần. Việc bầu chọn được tiến hành qua báo chí và mạng internet sau khi danh sách các nhà thơ được công bố. Nhóm người được đánh giá cao nhất sẽ được trình lên hạ viện, thượng viện... Kết quả cuối cùng chỉ chọn ra được một “Thi bá”, và nhà thơ có vinh dự này được giữ danh hiệu đó trong 2 năm. “Thi bá” không những có ảnh hưởng rộng rãi trong công chúng, mà có khi còn được Tổng thống mời đến tham khảo ý kiến về những vấn đề lớn của đất nước…

Vai trò nhà thơ trên đất nước Mỹ được đánh giá cao, từ những người bình thường nhất cho đến những chính khách nổi tiếng. Ví dụ như trong lễ nhậm chức của tổng thống Kennơđi, Clinton…, nhà thơ đã được mời đến để đọc thơ.

Để xuất bản một tập thơ tại Mỹ thì các tác giả tập trung bản thảo vào trung tâm bản quyền. Trung tâm bản quyền đưa  tác phẩm ra đấu giá với các nhà xuất bản. Các nhà xuất bản tiếp cận tập thơ, nếu thấy có thể thu lợi nhuận cho mình thì bỏ tiền ra mua bản quyền và in ấn. Tập thơ nào không có nhà xuất bản mua mà tác giả… không thể chờ được thì mới tự bỏ tiền túi ra in.

Khác với ở Việt Nam, thơ Mỹ khi in ra lượng sách bán được nhiều hơn lượng sách tặng. Thậm chí kể cả sách mang đi tặng, thì người được tặng thường vui vẻ bỏ tiền ra trả cho tác giả.

Trong buổi nói chuyện, nhà thơ Dương Thuấn còn kể lại những kỷ niệm với các nhà thơ Mỹ và đọc một số bài thơ anh viết về nước Mỹ.

                                                             P.V. tại Hà Nội